Nasz 65-letni ojciec, który owdowiał przed kilku laty niedawno poznał znacznie młodszą (15 lat) od siebie kobietę. Ta namówiła go, aby sprzedał 3-pokojowe mieszkanie, które miał we współwłasności z naszą zmarłą matką i przeprowadził się do jej domu, a uzyskane ze sprzedaży pieniądze, przeznaczył na wspólne podróże po całym świecie. Obawiamy się, że ojciec może zostać na lodzie, bo nie ma praw własności do domu tej młodszej kobiety i będzie na jej łasce. Jest nas trójka dzieci, my podobno też mamy prawo do spłaty wartości mieszkania z części naszej i części matki. Czy jeśli konkubina oszuka ojca i pozbędzie się go z domu jak straci wszystkie pieniądze, to my jako dzieci będziemy mimo wszystko zobowiązani zapewnić mu dach nad głową
Po śmierci mamy, jeżeli nie pozostawiła po sobie testamentu, Państwo oraz tata jesteście spadkobiercami z mocy ustawy. W obecnym stanie prawnym zgodnie z art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Nie mam wiedzy czy po śmierci mamy dokonaliście Państwo wszystkich formalności związanych z nabyciem spadku oraz jego działem. Wobec faktu sprzedaży mieszkania przez Państwa tatę to albo był on wyłącznym właścicielem mieszkania albo wyraziliście Państwo na to zgodę, jako współwłaściciele. Jeżeli jednak mama pozostawiła po sobie testament, w którym jedynym spadkobiercą jest Państwa tata to każdemu z dzieci przysługuje prawo do zachowku. W zależności od tego, w którym roku Państwa mama zmarła – roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się po 5 latach (w aktualnym stanie prawnym) bądź po 3 latach (do 22.10.2011r.). Zgodnie bowiem z treścią art. 991 § 1. k.c. „Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).”
Odpowiadając na pytanie czy po stracie wszystkich pieniędzy Państwo, jako dzieci, będziecie zobowiązani zapewnić tacie dach nad głową- odpowiedź jest negatywna. Nie macie Państwo takiego obowiązku. Prawo polskie nie zmusza dzieci do zapewnienia mieszkania rodzicom w takich sytuacjach, jednakże tata może złożyć w sądzie stosowny pozew z roszczeniem alimentacyjnym wobec każdego ze swoich dzieci. W konsekwencji żądania alimentów od dzieci i negatywnego dla Państwa rozstrzygnięcia, będziecie Państwo zobligowani do ponoszenia częściowych kosztów jego utrzymania.
