W jakich przypadkach można pozwać byłego współmałżonka o alimenty? Jak to załatwić i w jakich sytuacjach były małżonek może być z tego wyłączony?
Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje dwie sytuacje, w których rozwiedziony małżonek ma prawo dochodzić alimentów.
Artykuł 60 krio przewiduje, że małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym jego usprawiedliwionym potrzebom oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Jeżeli natomiast jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. W takich sytuacjach sąd analizuje dotychczasowy standard życia małżonka niewinnego rozpadowi pożycia, poczynane wydatki związane z gospodarstwem domowym, wydatki osobiste czy np. podróże.
Sąd przychylając się do zasądzenia alimentów bierze pod uwagę nie faktyczny dochód zobowiązanego małżonka, a jego możliwości zarobkowe. Oznacza to, że jeżeli np. winny małżonek istotnie pogorszy swoją sytuację finansową, np. rezygnując z dobrze płatnej posady celem wykazania tego w trakcie postępowania o alimenty, fakt ten nie zostanie uwzględniony, albowiem jeżeli wcześniej uzyskiwał wyższy dochód to nadal powinien dołożyć wszelkich starań aby taki stan rzeczy utrzymać.
Obowiązek alimentacyjnym między rozwiedzionymi małżonkami wygasa w razie śmierci małżonka uprawnionego lub zobowiązanego. Wygasa on również w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa.
Roszczenie alimentacyjne nie jest w zasadzie ograniczone żadnym terminem, jednakże w pewnych przypadkach obowiązek ten wygasa wskutek upływu czasu, a w szczególności gdy zobowiązanym do alimentacji jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia w stosunku do małżonka , który także nie ponosi winy rozkładu. Obowiązek ten wygasa wówczas z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na szczególne okoliczności sąd, na skutek powództwa uprawnionego, przedłuży wskazany pięcioletni termin (art. 60§3krio).
Pozostawanie w konkubinacie przez uprawnionego do alimentacji rozwiedzionego małżonka nie jest przesłanką wygaśnięcia wobec niego obowiązku alimentacyjnego drugiego z rozwiedzionych małżonków.
