02/09/2015

„Chciałbym się dowiedzieć jakie konsekwencje może ponieść mój były pracodawca jeżeli nie wypłacał pracownikom należnych świadczeń (m.in. odprawy) a ujmował je w księgach rachunkowych?”

Dla celów podatkowych wynagrodzenia pracowników stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy.

W przypadku niedotrzymania przez pracodawcę tego terminu świadczenia na rzecz pracowników podlegać będą zaliczeniu do kosztów w miesiącu, w którym zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji pracownika.

Jeżeli pracodawca nie dokonał wypłaty należnych świadczeń może mu grozić kara przewidziana w k.p. jak i k.k.s. W pierwszej kolejności należy wspomnieć o naruszeniu podstawowych obowiązków pracodawcy względem pracownika wynikających z kodeksu pracy. Czyn taki może być zagrożony karą grzywny od 1000 do 30 000 zł, powództwem pracownika o wypłatę odszkodowania.

Należy także zwrócić uwagę, iż ujęcie w koszty uzyskania przychodu niewypłaconych pracownikom świadczeń może stanowić przestępstwo skarbowe albo wykroczenie skarbowe, w zależności od wysokości uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej.

Kodeks karny skarbowy różnicuje wielkość kar za wyłudzenie należności podatkowych w zależności od wielkości kwoty wyłudzonej. Najwyższa jest w przypadku, gdy wyłudzenia te dotyczą dużej lub wielkiej wartości. W takim przypadku ma zastosowanie kara grzywny do 720 stawek dziennych albo kara pozbawienia wolności, albo obie łącznie (stawka dzienna nie może być niższa od 10 zł, ani też przekraczać 2000 zł). W przypadku jeżeli kwota narażona na nienależny zwrot podatku jest małej wartości, sprawca czynu podlega karze grzywny do 720 stawek. Nie wiadomo czy ujmując w koszty nienależne kwoty pracodawca tym samym jedynie obniżał wartość należnego podatku do zapłaty czy także wnosił o jego zwrot.

W sytuacji gdy kwota narażona na nienależny zwrot podatku nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu wyłudzenia, o którym mowa wyżej, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Ustawowym progiem jest kwota odpowiadająca pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.

Kolejną regulacją, która może mieć zastosowana może być złożenie organowi podatkowemu deklaracji lub oświadczenia, w którym podano nieprawdę lub zatajono prawdę przez co następuje narażenie podatku na uszczuplenie. Działanie to jest zagrożone karą grzywny do 720 stawek albo karą pozbawienia wolności, albo obiema łącznie. Regulacja ta może mieć zastosowanie w przypadku próby wyłudzenia nadpłaty. Podatnik może złożyć wniosek o stwierdzenia nadpłaty, do którego powinien dołączyć korektę deklaracji. Składając te dokumenty może dojść do naruszenia ww. przepisu k.k.s.

Jeżeli jednak pracodawca ujął niewypłacone na rzecz pracowników świadczenia w księgach, wówczas powinien wykazać to na sporządzonych listach płac i w konsekwencji ująć to na sporządzonych deklaracjach PIT-11. W zależności od tego jakiego okresu to dotyczy i czy zostały już sporządzone wskazane deklaracje, pracownicy winni sprawdzić czy kwoty te nie zostały już ujęte i przez nich rozliczone z Urzędem Skarbowym.