„Co zrobić w sytuacji, w której jeden z członków rodziny nie wyraża zgody na sprzedaż mieszkania, które jest sądownie podzielone na cztery części. To trwa już trzy i pół roku, musimy płacić czynsz po 110 zł miesięcznie każdy. On wyznaczył sobie kwotę, którą chcę dostać i tego się trzyma. Jego nie interesuje za ile sprzedamy mieszkanie, on chce dostać swoje. Mieliśmy kilka ofert kupna, ale nie było jego zgody, bo zawsze było za mało. Czy jest jakieś wyjście z tej sytuacji, czy jedna osoba ma więcej do powiedzenia niż pozostali. Bardzo proszę o poradę."
Problem jaki przestawiła Czytelniczka jest zagadnieniem często spotykanym. Niejednokrotnie bywa, iż jeden ze współwłaścicieli nie wyraża zgody na sprzedaż przypadającej mu części ułamkowej nieruchomości czy też rozporządzanie nieruchomością w inny sposób . Jako współwłaściciel ma do tego prawo, bez względu na fakt posiadania mniejszej części udziałów w stosunku do pozostałych współwłaścicieli. We wskazanej przez Czytelniczkę okoliczności istnieją dwa rozwiązania. Pierwsze rozwiązanie to sprzedaż przez pozostałych, zgodnych ze sobą, współwłaścicieli posiadanych przez nich udziałów w nieruchomości ,o ile oczywiście potencjalny kupiec będzie zainteresowany zakupem prawa współwłasności do lokalu. Podstawą prawną jest art. 198 kodeksu cywilnego w myśl którego każdy współwłaściciel może swobodnie rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzenie dotyczy udziału, a nie fizycznie określonej części wspólnego w tym przypadku mieszkania, gdyż żaden współwłaściciel nie ma wyłącznego prawa do takiej części, aż do czasu ustania współwłasności.
Drugim, zdaje się trafniejszym, rozwiązaniem jest wniesienie do Sądu wniosku o zniesienie współwłasności nieruchomości zgodnie z art. 617 k.p.c. Celem zniesienia współwłasności jest podział rzeczy, likwidujący pomiędzy współwłaścicielami stosunki prawne wynikające ze współwłasności. Współwłasność można znieść w jeden z następujących sposobów:
1. poprzez podział fizyczny rzeczy wspólnej pomiędzy współwłaścicieli z ewentualnym wyrównaniem różnicy wartości powstałych z podziału części ( np. przy podziale domu można zatem wyodrębnić dwa mieszkania);
2. poprzez przyznanie nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli z jednoczesnym obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych współwłaścicieli;
3. poprzez sprzedaż nieruchomości a uzyskane środki podzielić, w stosunku do udziałów, pomiędzy współwłaścicieli. Przy czym należy zaznaczyć, iż sprzedaży tej dokonuje wyznaczony przez Sąd Komornik Sądowy w drodze licytacji, a więc kwota uzyskana przez sprzedaż nieruchomości w ten sposób będzie zapewne znacznie niższa aniżeli sprzedaż na własną rękę.
Od wniosku o zniesienie współwłasności pobiera się opłatę stałą w wysokości 1000,00 zł (zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Jeżeli jednak wniosek zawiera zgodny projekt zniesienia współwłasności, pobierana opłata stała wynosi 300 zł (art. 41 ust. 2 u.k.s.c.).
