Czy można unieważnić transakcję, jeśli kupujący jest osobą nieletnią? Moja niespełna 15-letnia córka (trzeba przyznać, że wygląda dojrzalej) zachowała się nieodpowiedzialnie biorąc bez mojej wiedzy z szuflady w domu kilkaset złotych przeznaczone na opłaty, kupiła za to w jednym ze sklepów markową odzież i kosmetyki. Myślę, że córka zrozumiała już swój błąd, chciałyśmy na drugi dzień oddać te towary do sklepu, ale sprzedawca nie wyraża na to zgody choć kosmetyki i ubrania są w stanie nienaruszonym. Mówi też, że nie ma obowiązku legitymować klientów. Co na to prawo?
Mając niespełna 15 lat córka zgodnie z art. 15 k.c. ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Ograniczenie to odnosi się do małoletnich, którzy ukończyli 13 lat oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.
Przepisy kodeksu cywilnego jednoznacznie wskazują, że do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. Wyjątkiem zgodnie z art. 20 k.c. jest zawarcie umowy w drobnych bieżących sprawach. Przywołany art. stanowi, że „osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego.” Zauważyć jednak trzeba, że aby móc powoływać się na zapis art. 20 k.c. należy mieć na uwadze takie okoliczności jak charakter środowiska społecznego, w jakim małoletni przebywa czy sytuację materialną rodziny, ponieważ inna jest skala drobnych spraw dziecka zamożnych rodziców, a inna osoby dorastającej w skromniejszych warunkach.
W zależności zatem od Państwa sytuacji finansowej oraz kwoty, jaką wydała córka, możliwe jest dowodzenie, że zawarta przez Pani córkę umowa jest z mocy prawa nieważna. Jeżeli córka dokonała zakupów na pokaźną kwotę, nie mając przy tym Pani zgody, to zawarta umowa sprzedaży wymaga potwierdzenia rodzica (opiekuna ustawowego). Jeżeli Pani nie dokona potwierdzenia, że wyraziła zgodę na zakup- taka umowa jest nieważna. Oznacza to, że może Pani zwrócić się do sklepu z żądaniem przyjęcia nienaruszonego towaru i zwrotu pieniędzy. Jeżeli sklep odmówi anulowania zakupu towarów zakupionych przez córkę, możliwe jest uzyskanie pomocy np. Powiatowego Rzecznika Konsumentów bądź wyspecjalizowanych organizacji prokonsumenckich.
