Jakieś 10 lat temu byłem ukarany prawomocnym wyrokiem sądu za drobne kradzieże. To były błędy młodości, ostatnio mam nawet perspektywy na dobrą pracę, tyle że z odpowiedzialnością materialną. Nie wiem czy powinienem o mojej niechlubnej przeszłości wspominać przyszłemu pracodawcy, tym bardziej że zupełnie się zmieniłem. Czy wyrok sprzed 10 lat samoistnie ulega zatarciu, czy też powinienem poczynić w tym kierunku jakieś działania?
Instytucja zatarcia skazania ma na celu określenie zasad wykreślenia skazania z rejestru skazanych. Uregulowana została w rozdziale XII kodeksu karnego (art. 106-108).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami zatarcie skazania nigdy nie nastąpi w przypadku, gdy skazano na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności i jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15. W pozostałych przypadkach okres po którym to następuje uzależniony jest od kary, na jaką sprawca został skazany.
Nie wskazał Pan na jaką karę został skazany i w jakiej dokładnie dacie, trudno zatem precyzyjnie określić kiedy popełnione przez Pana przestępstwo uległo bądź ulegnie zatarciu.
Jeżeli został Pan skazany na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje w obecnym stanie prawnym) z upływem 3 lat, a w razie wymierzenia kary grzywny z upływem roku, od wykonania lub darowania albo od przedawnienia wykonania kary ograniczenia wolności albo grzywny.
Jeżeli orzeczono wobec Pana środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.
W przypadku skazania na karę pozbawienia wolności tj. od jednego miesiąca do lat 15 oraz 25 lat zatarcie skazania nastąpi po 10 latach od wykonania kary lub jej darowania albo od przedawnienia jej wykonania. Sąd na wniosek osoby skazanej może zarządzić zatarcie skazania po upływie 5 lat, jeżeli w tym czasie przestrzegała ona porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.
W przypadku skazania na dożywotnie pozbawienie wolności, zatarcie skazania nastąpi z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
Zatarcie skazania następuje z mocy prawa. Zgodnie z art. 106 k.k. z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych.
Powyższe terminy odnoszą się do głośnej zmiany przepisów kodeksu karnego, które weszły w życie 21 marca 2015 r.
Zasadniczo przed tym dniem tak samo uregulowana była instytucja zatarcia skazania w przypadku kar więzienia. Odmienność można zauważyć w przypadku kary ograniczenia wolności oraz kary grzywny.
Przed nowelizacją ustawy zatarcie skazania w przypadku skazania karą ograniczenia wolności następowało po 5 latach a na wniosek skazanego mogło nastąpić po 3 latach od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania. Przed 21 marca 2015 r. zatarcie skazania na grzywnę następowało z mocy prawa z upływem 5 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Na wniosek skazanego sąd mógł zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat.
Data 21 marca 2015 r. jest w procesie karnym na tyle istotna, gdyż determinuje to według której procedury i jakich przepisów toczy bądź toczyło się postępowanie karne. Do skazania prawomocnymi wyrokami wydanymi przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej kodeks karny stosuje się przepisy znowelizowanej ustawy, chyba że okres zatarcia skazania upłynął przed dniem wejścia w życie tejże ustawy tj. najpóźniej 20 marca 2015r.
